Tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng công nghiệp mới nhất
Trong môi trường công nghiệp phát triển, yêu cầu về tiêu chuẩn chiếu sáng trong nhà xưởng công nghiệp trở nên khắt khe hơn bao giờ hết. Ánh sáng tốt không chỉ tạo ra môi trường làm việc an toàn mà còn ảnh hưởng đến hiệu suất lao động và tiết kiệm năng lượng. Hãy cùng Hoàng Quốc Bảo tìm hiểu về những tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng để nâng cao hiệu suất và chất lượng cuộc sống lao động.
Tổng quan về tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng
Khái niệm và tầm quan trọng của tiêu chuẩn chiếu sáng
Tiêu chuẩn ánh sáng trong nhà xưởng công nghiệp là các quy định kỹ thuật từ cơ quan quản lý nhà nước, nhằm đảm bảo hệ thống chiếu sáng phù hợp cho các khu vực sản xuất. Tuân thủ tiêu chuẩn này không chỉ tiết kiệm năng lượng mà còn đảm bảo hiệu suất làm việc tối ưu và an toàn cho nhân công.
Các quy định và tiêu chuẩn hiện hành
Các tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng công nghiệp theo quy định bao gồm:
- Tiêu chuẩn Việt Nam 7114:2008:Ecgônômi về yêu cầu chiếu sáng vùng làm việc, bao gồm độ rọi và chỉ số hoàn màu của ánh sáng.
- Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 09:2013/BXD về sử dụng năng lượng hiệu quả trong công trình xây dựng.
- Các thiết bị chiếu sáng cần đảm bảo an toàn, tiết kiệm điện và thân thiện với môi trường.
- Sử dụng thiết bị chiếu sáng hiệu suất cao, phù hợp với từng không gian chiếu sáng trong nhà xưởng công nghiệp.
- Các quy chuẩn chiếu sáng theo kỹ thuật quốc gia bao gồm:
- Thông tư 22/2016/BYT về mức chiếu sáng cho phép tại nơi làm việc.
- Thông tư QCVN 09:2013/BXD về sử dụng năng lượng hiệu quả trong xây dựng.
- Thông tư QCVN-02-09/BNNPTNT về yêu cầu chiếu sáng cho kho lạnh.
Chỉ tiêu chất lượng ánh sáng theo quy chuẩn chiếu sáng quy định:
Phạm vi áp dụng của các tiêu chuẩn
Bộ tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng công nghiệp quy định mức độ chiếu sáng để đảm bảo an toàn, thoải mái cho người lao động và chất lượng sản phẩm. Mỗi khu vực làm việc có tiêu chuẩn chiếu sáng riêng biệt. Ví dụ như sau:
Tổng quan về tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng
Các tiêu chuẩn thiết kế chiếu sáng nhà xưởng
Tiêu chuẩn môi trường ánh sáng
Tiêu chuẩn môi trường ánh sáng trong nhà xưởng cần đảm bảo chiếu sáng đều đặn đến mọi không gian làm việc, kiểm soát chói và lóa để bảo vệ thị giác người lao động, đồng thời không bị che khuất và đáp ứng tiêu chuẩn về nhiệt độ màu phù hợp. Ngoài ra, hệ thống chiếu sáng cũng không được gây nhấp nháy ảnh hưởng đến thị lực của người lao động.
Tiêu chuẩn chiếu sáng theo từng khu vực và công việc cụ thể
Tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng theo từng khu vực cần tuân thủ các văn bản quy định để đáp ứng hoạt động hàng ngày và bảo vệ sức khỏe con người, bao gồm:
- Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia QCVN 09:2013/BXD.
- Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 7114-1:2012.
- Quy chuẩn xây dựng Việt Nam QCXDVN 05:2008/BXD.
- Quyết định của Bộ Y tế QĐ/BYT 3733/2002.
Bảng tiêu chuẩn ánh sáng theo một số khu vực trong nhà xưởng:
Yêu cầu về an toàn và tiết kiệm năng lượng
Tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng về an toàn và tiết kiệm năng lượng được quy định như sau:
- Ánh sáng phải không chứa tia UV và không gây chói mắt để bảo vệ thị giác người lao động.
- Đèn không được tỏa nhiệt làm ảnh hưởng đến môi trường làm việc, hệ thống điều hòa và hiệu suất làm việc.
- Chất liệu cấu tạo đèn không được chứa các chất độc hại như chì, thủy ngân, để bảo vệ sức khỏe và môi trường.
Thiết kế theo tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng
Phương pháp tính toán và thiết kế hệ thống chiếu sáng
Các phương pháp tính toán thông dụng
Phương pháp tính toán bằng hệ số sử dụng Ksd:
N = (E*A)/(F*UF*LLF)
- N: số mối đèn được lắp
- E: hệ số phản xạ của ánh sáng rọi trên bề mặt vị trí làm việc
- A: diện tích nhà xưởng
- F: tổng lượng quang thông
- UF: hệ số đèn sử dụng trên từng mối lắp
- LLF: hệ số ánh sáng bị thất thoát
Phương pháp tính toán chiếu sáng nhà xưởng gần đúng bằng đèn ống:
n = P/1,25.p’
- n: Số đèn cần sử dụng.
- P: Công suất của đèn dùng trong thiết kế.
- p’: Công suất mỗi đèn ống.
Phương pháp tính toán chiếu sáng phân xưởng theo từng điểm:
E=F/S hoặc E= I/R^2
- F: Quang thông (Lumen).
- S: Diện tích chiếu sáng (m2).
- I: Cường độ chiếu sáng.
- R: Khoảng cách từ điểm sáng đến điểm tính toán.
Phương pháp tính toán gần chính xác và gần chính xác thứ 2:
P tổng = p.S
- P tổng: Tổng công suất chiếu sáng tại phân xưởng.
- p: Công suất/mét vuông (W/m2).
- S: Diện tích phân xưởng cần chiếu sáng.
Quy trình thiết kế hệ thống chiếu sáng nhà xưởng
Quy trình thiết kế theo tiêu chuẩn hệ thống chiếu sáng nhà xưởng gồm 6 bước sau:
Bước 1: Xác định nhu cầu, mục đích sử dụng
Người thiết kế cần xác định công việc được thực hiện trong từng khu vực của nhà xưởng để lựa chọn đèn phù hợp với công suất, kiểu dáng, độ rọi, chỉ số CRI, hệ thống điều khiển, v.v.
Các thông số trong tiêu chuẩn quốc gia TCVN 7114-1:2008:
Quy định độ rọi (Lux) theo tiêu chuẩn DIN 5035:
- 100 lux: Nhà kho, lối đi, phòng thay đồ, cầu thang, khu vực xếp dỡ hàng hóa, máy móc ít cần sự điều khiển.
- 200 lux: Nhà kho cần đọc số liệu, khu vực sản xuất có nhân viên, lắp ráp đơn giản, khu vực tiếp khách.
- 300 lux: Văn phòng, phòng họp, lắp ráp thiết bị vừa phải, khu vực bán hàng.
- 500 lux: Văn phòng xử lý dữ liệu, lắp ráp chính xác, làm việc trên máy gia công gỗ.
- 750 lux: Văn phòng có ánh sáng phản xạ cao, kiểm tra sản phẩm kim loại, da và gỗ.
- 1000 lux: Văn phòng với ánh sáng phản xạ thấp, kiểm tra màu sắc, lắp ráp thiết bị chính xác, sản xuất nữ trang và chỉnh sửa sản phẩm.
Bước 2: Xác định loại đèn với công suất thích hợp
Về loại đèn:
- Nhà máy, nhà xưởng có chiều cao thấp: Chọn đèn lowbay, âm trần hoặc ốp nổi dạng canopy có công suất vừa phải.
- Nhà xưởng có mái cao vừa: Chọn đèn high bay hoặc dạng UFO với góc chiếu rộng 90-120 độ treo thả từ trên mái.
- Nhà máy, nhà xưởng có mái rất cao (trên 12m): Chọn đèn LED high bay, đèn UFO hoặc đèn chuyên dụng khác có góc phân bố ánh sáng hẹp từ 45 đến 90 độ bắt treo thả.
- Nhà xưởng có mái cao, có cầu trục và rung lắc: Chọn đèn pha gắn ở vách xưởng hoặc cột nhà xưởng chiếu hắt ra để tránh khuất đường chiếu sáng và ảnh hưởng từ sự rung lắc của cầu trục.
Về công suất đèn:
Bước 3: Xác định số lượng đèn
Để tính toán số lượng đèn cần thiết, chúng ta sử dụng công thức sau:
Số lượng đèn = (Etb x S x Hệ số dự phòng) / (Q x Hệ số ánh sáng không khả dụng)
Trong đó:
- Etb: Độ rọi yêu cầu cho nhà xưởng (lux)
- S: Diện tích nhà xưởng cần chiếu sáng (m2)
- Q: Quang thông của đèn (Lumen)
- Hệ số dự phòng: 0.8 (để dự trữ)
- Hệ số ánh sáng không khả dụng: 0.8 (do mất mát ánh sáng)
- Quang thông của đèn Q = P x e (với e là hiệu suất phát quang của đèn)
Để đạt hiệu quả tiết kiệm năng lượng và chất lượng, ta quan trọng cần chú ý đến hiệu suất phát quang e của đèn (Q/P) thay vì quang thông Q hoặc công suất P của đèn. Một hiệu suất phát quang tốt có thể đạt từ 110lm/W đến 130lm/W. Trong tính toán, ta có thể chọn e = 120lm/W.
Bước 4: Xác định phương án bố trí lắp đặt đèn
Về xác định vị trí lắp đặt đèn:
Dựa vào đặc điểm của nhà xưởng, chúng ta sẽ bố trí đèn thành các dãy (d) và số lượng đèn mỗi dãy (n) để xác định vị trí lắp đặt. Tổng số đèn N = d * n.
Nếu số lượng đèn không phù hợp, có thể điều chỉnh không quá 10%. Ví dụ, nếu kết quả là N = 20 đèn nhưng có thể bố trí thành 3 dãy 7 đèn thì ta có thể chọn 3 dãy * 7 đèn = 21 đèn hoặc 2 dãy * 6 đèn = 18 đèn.
Khoảng cách giữa 2 đèn là s, và khoảng cách giữa đèn và vách nhà xưởng là s/2. Đối với nhà xưởng cao và có cầu trục, có thể lắp đèn dạng đèn pha dọc vách nhà xưởng hoặc trên các hàng cột để đạt hiệu quả chiếu sáng tốt nhất.
Về phương án bố trí dây điện và tủ điện điều khiển đèn:
Tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng cụ thể, có thể phân chia cầu giao tắt bật nhóm đèn theo từng dãy hoặc từng khu vực. Khi lựa chọn dây cáp điện và cầu giao đóng mở đèn, nên chọn loại cáp tròn 2 hoặc 3 lõi (nếu cần tiếp địa). Tiết diện dây sẽ phụ thuộc vào tổng công suất các đèn trong mỗi dãy hoặc nhóm điều khiển.
Tham khảo bảng dưới đây để chọn tiết diện dây phù hợp:
Về biện pháp lắp đặt đèn và cáp điện:
- Với đèn nhà xưởng HBL hoặc UFO: Treo đèn bằng ống thép, cáp hoặc xích, dây điện có thể luồn trong ống thép, ống nhựa, đi trên máng hoặc xà gồ nhà xưởng.
- Với đèn pha: Lắp trực tiếp vào vách, tường hoặc cột nhà xưởng, dây điện cũng có các phương án tương tự.
Về điều khiển hệ thống chiếu sáng trong nhà xưởng:
- Hệ thống cảm biến chuyển động: Tự động bật đèn khi có người hoặc hoạt động, và tự động tắt hoặc giảm công suất khi không có hoạt động.
- Hệ thống điều khiển tăng giảm ánh sáng đơn giản: Đèn có tín hiệu Dim cho phép điều chỉnh độ sáng của đèn thông qua thiết bị Dimming.
- Hệ thống điều khiển tự động duy trì độ sáng: Sử dụng đèn có chức năng Dim, cảm biến ánh sáng và tủ điều khiển PLC để tự động điều chỉnh độ sáng theo điều kiện ánh sáng tự nhiên.
- Hệ thống điều khiển thông minh: Đặc tính của bộ nguồn Dali và bộ điều khiển Dali cho phép điều chỉnh ánh sáng linh hoạt thông qua thiết bị như điện thoại, máy tính, cho phép thiết lập chế độ hoạt động riêng biệt cho từng đèn hoặc nhóm đèn.
Bước 5: Mở đèn, đánh giá hiệu quả và kiểm tra hiệu suất
Sau khi hoàn thành công đoạn lắp đặt đèn, cần tiến hành đánh giá và kiểm tra hiệu suất chiếu sáng của nhà xưởng để đảm bảo tuân thủ các tiêu chí thiết kế và tiêu chuẩn chiếu sáng. Bổ sung kế hoạch thay thế cho các sản phẩm không đáp ứng đủ hiệu suất chiếu sáng cần thiết.
Bước 6: Lên kế hoạch bảo trì định kỳ
Khi hoàn tất thiết kế và lắp đặt đèn theo đúng tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng, chủ xưởng tiến hành lập kế hoạch bảo trì định kỳ để đảm bảo hệ thống chiếu sáng luôn hoạt động hiệu quả.
Phần mềm hỗ trợ tính toán và thiết kế
Hiện nay, có nhiều phần mềm hỗ trợ tính toán và thiết kế theo tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng phổ biến được sử dụng, bao gồm:
CALCULUX:
- Áp dụng cho chiếu sáng giao thông và khu vực công cộng.
- Cho phép chèn file AutoCAD và xuất kết quả thành file AutoCAD.
- Giao diện đơn giản, dễ sử dụng.
DIALUX:
- Tính toán chiếu sáng trong nhà, ngoài trời và đường phố.
- Cho phép nhập bộ đèn và file bản vẽ từ các trang web khác.
- Hỗ trợ chèn file CAD vào chương trình.
Luxicon:
- Thiết kế chiếu sáng ngoài trời.
- Đa dạng phương án cho bộ đèn từ nhiều hãng.
- Cung cấp thông số kỹ thuật nhanh chóng.
Visual Lighting:
- Tính toán chiếu sáng cho nhà ở.
- Giao diện đơn giản, dễ sử dụng, kết quả chính xác, nhưng chưa chuyên nghiệp như các phần mềm khác.
Calculux Road:
- Dành cho chiếu sáng giao thông và khu vực công cộng.
- Thiết kế đơn giản và đa dạng phương pháp chiếu sáng.
Phương pháp thiết kế theo tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng
Lựa chọn đèn LED phù hợp
Các yếu tố cần xem xét khi chọn đèn
Trong lĩnh vực chiếu sáng cho nhà xưởng và sản xuất, các yếu tố cần xem xét khi chọn đèn LED bao gồm:
- Hiệu suất phát quang (Lumen/Watt): Chọn đèn LED có hiệu suất phát quang từ 100-150 lm/w giúp tiết kiệm năng lượng và chi phí điện.
- Tốc độ suy giảm quang thông: Chỉ số này đo lường sự giảm lượng ánh sáng sau một khoảng thời gian sử dụng, vì vậy, ưu tiên chọn đèn LED có tuổi thọ trên 50000 giờ.
- Khả năng tiết kiệm điện: Đèn LED tiết kiệm điện hơn so với đèn truyền thống như huỳnh quang, compact, và halogen.
- Độ rọi sáng: Độ rọi cao giúp tăng hiệu suất lao động và chất lượng sản phẩm, đồng thời giảm mệt mỏi cho người lao động.
- Tuổi thọ: Chọn đèn LED có tuổi thọ cao từ 50,000-60,000 giờ giúp tiết kiệm chi phí bảo dưỡng và thay thế.
- Chứng nhận chất lượng: Lựa chọn đèn LED có chứng nhận tiêu chuẩn như ISO (theo TCVN 7722-1:2009/IEC60598-1:2008), CE (theo tiêu chuẩn Châu Âu), và RoHs (đạt tiêu chuẩn môi trường) để đảm bảo chất lượng và an toàn.
- Đơn vị uy tín: Các đơn vị phân phối có uy tín sẽ đảm bảo sản phẩm là chính hãng, đảm bảo chất lượng, cũng như đi kèm chính sách hậu mãi, bảo hành trong quá trình sử dụng.
Việc áp dụng các tiêu chí trên giúp doanh nghiệp có hệ thống chiếu sáng hiệu quả, tiết kiệm các chi phí điện và bảo trì, đồng thời đảm bảo an toàn cho người lao động.
Các loại đèn LED phổ biến cho nhà xưởng
Các loại đèn LED hiện nay đáp ứng tốt cho việc thiết kế theo tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng gồm:
- Đèn LED Tube: Dùng cho xưởng giày da, may mặc...
- Đèn Panel: Phù hợp với văn phòng, khu kiểm tra chất lượng.
- Đèn highbay chống cháy nổ: Dành cho xưởng hóa chất, luyện kim, đông lạnh.
- Đèn LED pha: Thích hợp cho sân bãi, khu vực sản xuất.
Đánh giá chất lượng và chứng nhận sản phẩm
Để cung cấp nguồn sáng cho nhà xưởng hiệu quả, các loại đèn LED cần đáp ứng các tiêu chí sau:
- Hiệu suất phát quang: Đèn LED cần có hiệu suất phát quang cao (100-150 lm/w) để tiết kiệm điện năng và chiếu sáng tốt.
- Tốc độ suy giảm quang thông thấp: Để đảm bảo độ sáng ổn định, cần chú ý đến độ suy giảm quang thông của đèn LED.
- Khả năng tiết kiệm điện: Đèn LED tiết kiệm điện hơn 2-3 lần so với đèn huỳnh quang, compact hay halogen.
- Độ rọi sáng: Độ rọi là lượng ánh sáng trên 1m2 nhà xưởng. Độ rọi hợp lý tăng hiệu suất lao động và đảm bảo chất lượng sản phẩm, đồng thời giảm mỏi mắt cho người lao động.
Loại đèn LED phù hợp với nhà xưởng
Tiêu chuẩn chiếu sáng cho các ngành công nghiệp cụ thể
Công nghiệp sản xuất
Ngành công nghiệp sản xuất cơ khí, chế tạo máy:
- Ánh sáng cần đảm bảo đủ độ rọi để tạo môi trường làm việc sáng sủa.
- Chỉ số hoàn màu phải dao động từ 50 đến 80, với ưu tiên cho ánh sáng ổn định hơn là độ chân thực màu sắc, do không có yêu cầu cao về phản ánh màu sắc.
Ngành công nghiệp sản xuất điện tử và chất bán dẫn:
- Ngành đặc thù gia công các chi tiết cực kỳ nhỏ nên đòi hỏi độ rọi cao để đảm bảo ánh sáng đủ cho công việc, nâng cao độ chính xác và chất lượng sản phẩm.
- Chỉ số hoàn màu từ 80 đến 100 đảm bảo độ chân thực về màu sắc, quan trọng để đạt sự chính xác trong quy trình sản xuất.
Công nghiệp chế biến
Ngành công nghiệp chế biến thực phẩm:
Nhà xưởng làm bánh:
Các ngành công nghiệp đặc thù khác
Ngành công nghiệp sắt thép:
Ngành công nghiệp xi măng, bê tông & gạch:
Ngành công nghiệp gốm, thủy tinh:
Ngành công nghiệp hóa chất, nhựa, cao su:
Ngành công nghiệp điện:
Tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng các ngành công nghiệp
Bảo trì và nâng cấp hệ thống chiếu sáng
Lịch trình bảo trì định kỳ
Một lịch trình bảo trì định kỳ bao gồm kiểm tra, vệ sinh và thay thế các linh kiện cần thiết như bóng đèn, cầu chì và kết nối điện. Thông qua kế hoạch này, nhà xưởng có thể duy trì hiệu suất hoạt động và độ an toàn của hệ thống chiếu sáng và người lao động, đồng thời giữ vững tiến độ hoạt động của xưởng.
Các vấn đề thường gặp và cách khắc phục
Trong quá trình sử dụng, hệ thống chiếu sáng có thể gặp phải một số vấn đề thường gặp như đèn không sáng, đèn nhấp nháy, đèn sáng yếu, đèn lệch hướng hay đèn bị hư hỏng do thời tiết. Để khắc phục các vấn đề này, cần kiểm tra kỹ lưỡng hệ thống kết nối, thay thế linh kiện hỏng hoặc điều chỉnh đèn sao cho phát sáng hiệu quả nhất. Đồng thời phải vệ sinh và bảo dưỡng đèn định kỳ để cải thiện độ sáng.
Nâng cấp hệ thống để đáp ứng tiêu chuẩn mới
Hệ thống công nghệ chiếu sáng tiên tiến là yếu tố góp phần gia tăng công suất của xưởng sản xuất. Áp dụng giải pháp hiện đại như sử dụng bóng đèn LED, hệ thống điều khiển ánh sáng thông minh và tối ưu hóa cách lắp đặt giúp tiết kiệm chi phí, bảo vệ môi trường, và nâng cao trải nghiệm cũng như an toàn cho người làm việc.
Bảo trì hệ thống chiếu sáng nhà xưởng
Trên đây là những thông tin tổng quan về tiêu chuẩn chiếu sáng nhà xưởng công nghiệp mới nhất mà bất kỳ nhà đầu tư nào cũng cần phải lưu ý. Để thúc đẩy phát triển bền vững của ngành công nghiệp, hãy đầu tư vào hệ thống công nghệ chiếu sáng tối ưu với đèn LED chất lượng từ Hoàng Quốc Bảo. Liên hệ ngay để được tư vấn và báo giá sản phẩm phù hợp với nhu cầu của bạn.
Có thể bạn quan tâm:
Đèn led nhà xưởng chính hãng độ sáng cao giá tốt
Hướng dẫn cách lắp đèn led nhà xưởng chi tiết an toàn
CÔNG TY TNHH TM DV HOÀNG QUỐC BẢO
- Trụ sở chính: 126 Tân Quý, P. Tân Qúy, Q.Tân Phú, TP.HCM.
- Điện thoại: 0937 685 000 - 028 66 795 795
- Email: anhbaocamera@gmail.com - hoangquocbao.cctv@gmail.com
- Website: http://hoangquocbao.com
- Facebook: Fb.com/hoangquocbaosolarlight
Nội dung chính Vì sao cần lắp đặt camera quan sát tại Bà Rịa – Vũng Tàu? Nên chọn công ty, dịch vụ lắp đặt camera nào? Bảng giá camera quan sát trọn bộ giá rẻ Quy trình...
Tầm quan trọng của việc lắp đặt camera cho cửa hàng ở thời điểm hiện tại là vô cùng cần thiết. Với sự giúp sức của camera quan sát, quý khách hàng có thể dễ dàng theo dõi lượng...
Tiệm vàng, tiệm bạc, tiệm nữ trang là những địa điểm thu hút rất lớn những kẻ trộm, cướp giật hoạt động. Sự an toàn của tài sản và tính mạng của khách hàng và của chủ cửa hàng là...
Với các khách hàng là chủ của khách sạn, nhà nghỉ thì việc lắp đặt camera quan sát là điều cực kì quan trọng để giám sát hoạt động kinh doanh của khách sạn mình. Tuy nhiên...
CAMERA GIÁ RẺ CHỈ 490.000Vnđ là dòng camera ip đầy đủ các tính năng như quan sát kết nối không dây(bằng WIFI ) ghi hình bằng thẻ nhớ qua sát qua điện thoại. Dịch vụ lắp đặt camera vũng...
Mua đèn năng lượng mặt trời tại Đà Nẵng ở đâu chất lượng cao, bảo hành lâu, giá tốt? Ngay trong bài chia sẻ hôm nay Hoàng Quốc Bảo sẽ tổng hợp những địa điểm bán đèn năng lượng mặt trời...